Gemeente Borne biedt excuses aan voor rol gemeente bij Jodenvervolging
Burgemeester Jan Pierik heeft vanmiddag namens gemeente Borne excuses aangeboden aan de Joodse gemeenschap voor de rol van de gemeente tijdens de Tweede Wereldoorlog. Dit deed hij tijdens een bijeenkomst in de Bornse synagoge, waarbij hij het onderzoeksrapport “Joodse burgers in Borne: bejegening, ontrechting en rechtsherstel” ontving van de Radboud Universiteit. Na ontvangst heeft de burgemeester het rapport samen met de toespraak met excuses overhandigd aan Jo de Leeuw, representant van de Joodse gemeenschap Borne.
Burgemeester Pierik, namens gemeente Borne: “Het rapport lezend, kan de conclusie niet anders zijn dan dat onze Bornse Joodse medeburgers van toen, die langzaam maar zeker alle rechten werden ontnomen en werden verdreven, in de steek zijn gelaten door de bestuurlijk verantwoordelijken van toen. Gemeente Borne werkte mee aan de uitvoering van anti-Joodse maatregelen die zonder protest werden ingevoerd. Een zeer pijnlijke conclusie, want zonder medewerking en medeweten van onze voorgangers en hun ambtenaren was een effectieve uitvoering niet mogelijk.”
Het rapport is opgesteld door prof. dr. W.P. van Meurs en onderzoeker Eva van Leeuwen en haar collega’s van het onderzoeksteam. Het college van burgemeester en wethouders heeft hiertoe opdracht gegeven. Het is een verdieping en verbreding op het vooronderzoek dat is gedaan naar aanleiding van de onderzoeksvraag van programma Pointer over Joods vastgoed ten tijde van de Tweede Wereldoorlog bij gemeenten. Uit dit rapport blijkt dat gemeente Borne geen Joods vastgoed of landbouwgronden heeft gekocht. Er heeft in alle gevallen tussen 1947 en 1948 rechtsherstel plaatsgevonden. Ook zijn er geen aanwijzingen gevonden van naheffingen op gemeentelijke belastingen.
Het rapport beschrijft ook op duidelijke wijze de ontwikkelingen tijdens de oorlog en plaatst de omstandigheden in de context van die periode.
Daarmee biedt het de opmaat tot een moreel oordeel door politiek en publiek over het handelen van het gemeentebestuur Borne.
Burgemeester Pierik: “Door deze excuses en met de kennis die wij hebben door dit rapport ontkomen wij niet aan het geven van een moreel oordeel over het handelen van het gemeentebestuur Borne tijdens en rond de Tweede Wereldoorlog. Wij doen dat vanuit het besef dat normen en waarden tijdsgebonden zijn en onderkennen daarmee dat vanuit het heden oordelen over onze voorgangers grote zorgvuldigheid vergt.“
Gemeente Borne gaat de komende maanden gebruiken om te kijken wat de vervolgstappen zullen zijn. Dit vraagt een zorgvuldig proces.
Hiervoor wil de gemeente ook graag van de gemeenschap horen wat zij van dit rapport vinden. Wie behoefte heeft om te reageren op het rapport, een idee wil achterlaten of anderszins betrokkenheid wil laten blijken kan hiervoor gebruik maken van het e-mailadres joodseburgers@borne.nl
In september geeft de gemeente aan welke eventuele gevolgtrekkingen gegeven gaan worden.